Lang leve de sensatie en spanning: een andere kant van hooggevoeligheid
Eerst even lekker kort door de bocht: hooggevoelige mensen zijn introvert, stilletjes, gevoelig en zweverig met hun prikkelverwerking en gevoeligheid voor energieën, beetje van die grijze muisjes, geitenwollensokken types en niet te vergeten ook nog die boomknuffelaars. Zo…
Of even letterlijk kort door de bocht? Een kant van hooggevoeligheid die niet veel wordt belicht is de kant van de high sensation seeker (HSS). Wél de gevoeligheid maar óók de voortdurende behoefte naar spanning, uitdagingen, drukte, in het middelpunt willen staan, enzovoorts.
Hoe zit dat eigenlijk?
Dat er vele kenmerken zijn die horen bij hooggevoeligheid is inmiddels wel bekend. Dé standaard HSP-er is er niet echt. De (voor)oordelen zijn er vaak wel, zoals hierboven beschreven.
Zo’n twintig procent van de bevolking is hooggevoelig. Dat onder die twintig procent ook nog een verdeling is, is voor velen niet bekend. Onder die hooggevoelige personen is zo’n 70 procent de ‘standaard’ hooggevoelige, waarover én waarvoor vele boeken zijn geschreven. Maar er is dus nog een clubje over: 30 procent van die hooggevoelige personen zijn ‘thrill seekers’. Achtbanen, parachutespringen, risico’s nemen, drukke festivals, het kan niet gek genoeg!
Ook kinderen kunnen dus een combinatie zijn van hooggevoelig en high sensation seeker. Een lastige combinatie! Want je ziet een kind die druk en onrustig is, zich snel verveeld, houdt van uitdagende activiteiten. Je zal dan niet snel denken aan hooggevoeligheid en in het ergste geval komt er al snel een stempeltje tevoorschijn waarbij medicatie geadviseerd wordt.
Waar kan je rekening mee houden?
De HSS-ers kunnen tegen het probleem aanlopen dat ze aan de ene kant behoefte hebben aan uitdagingen en prikkels (je raakt anders snel verveeld), maar aan de andere kant ook behoefte aan rust en afzondering. Je bruist van de ideeën en aan de andere kant zit je hoofd daardoor snel té vol. Het is een balans die continu gezocht mag worden. Ze zeggen ook wel vaak over HSS: ‘met de ene voet op het gaspedaal, de andere op de rem’. Het is niet alleen verwarrend voor jezelf, maar ook voor mensen om je heen. Je bent altijd in voor een feestje, waarom zou je nu juist een avondje alleen willen? Of als het gaat om kinderen: ‘Mijn kind houdt van uitstapjes, kickt op feestjes en staat vooraan bij optredens maar daarna is er geen land meer met haar te bezeilen en kan ze intens verdrietig en overprikkeld zijn.’
Je houdt ook van het contact met mensen, maar dit kan aan de andere kant jou ook enorm leegtrekken qua energie als je nog worstelt met jouw hooggevoeligheid.
Vanwege je HSS-karaktereigenschap richt je jezelf soms teveel op de buitenwereld en is het moeilijker om dicht bij jezelf te blijven. Je gaat hierin vaak je grenzen voorbij… Uiteindelijk kan dit uiten in een huilbui, een driftbui of je trekt je liever even terug.
Ook voor kinderen is deze innerlijke tweestrijd – de ene zijde rustzoekend en prikkelvermijdend, de andere zijde op zoek naar avontuur en spanning – een lastige combinatie. Je ziet kinderen letterlijk worstelen met hun onrust waarbij ze gaan fladderen met hun armen&handen, wiebelen, ‘kluifen’ op mouwen en/of touwtjes, friemelen. Deze onrust kost zeer veel energie, naast dat het voor kinderen ook zeer verwarrend is. Emoties schieten alle kanten op, ze zijn moe en weten niet meer waar ze behoefte aan hebben.
Waar liggen de behoeftes?
Voor kinderen is het fijn als ouders hiervan op de hoogte zijn:
- Balans voor je kind is erg belangrijk. Geef je kind voldoende structuur… Dit geeft je kind houvast, waardoor het zich niet overal mee bezig hoeft te houden: je kind weet waar het aan toe is.
- Zorg voor genoeg rustmomenten waarbij je kind zich kan herstellen en weer wat energie kan gaan opladen
- Zoek de natuur op, haal een frisse neus. Veel kinderen voelen dat de natuur hun juist energie geeft!
- Zorg voor voldoende nachtrust: dit helpt om de dag te verwerken en met voldoende energie weer op te staan
Voor jezelf:
- Probeer te accepteren dat je zo in elkaar steekt: het erkennen van jouw wisselende behoefte is al een eerste grote stap
- Vraag jezelf vaker af: wat is mijn gevoel? Waar heb ik behoefte aan? Probeer hier dan ook naar te handelen…
- Zoek naar balans: naast werk, privé en andere activiteiten ook echt rustblokken plannen. Werk desnoods met verschillende kleurtjes in je agenda, zodat je in één oogopslag kan zien of je die dag/week voldoende rust momenten hebt ingepland.
- Waar liggen jouw grenzen? Met welke indeling van de week (en het weekend) kom je er redelijk relaxed doorheen en wanneer ga je over je grenzen? Wat is jouw balans tussen activiteit en rust? Het is even puzzelen en ik heb er alle vertrouwen in dat je dit gaat lukken! Elke dag kom je weer een stapje dichterbij…
- Leer van je fouten! Ja, fouten maken zal je blijven doen. Dat is heel menselijk… En kijk wat je gemaakte fouten je te vertellen hebben en wat je hiervan leert.
- Wanneer je even lekker je HSS kant hebt gevoed met feesten, festivals of iets dergelijks, plan dan daarna een rustdag Of meerdere dagen als dat nodig is.
- Net als bij kinderen: zorg voor voldoende nachtrust zodat je de kans krijgt uit te rusten en een opstapeling van prikkels te voorkomen. Gemiddeld heb je 7-8 uur slaap nodig… Dit kan per persoon verschillen.
- Lang leve de natuur! Bos, strand, duinen, heide, natuurparken, etcetera. De natuur geeft je energie! Ga er op uit…
Beknopt overzicht van de HSS eigenschappen:
- veelal extravert
- wil graag naar buiten treden, staat graag in de spotlight
- houdt van spannende activiteiten, avontuur, nieuwe ervaringen
- neemt vaker risico’s (op allerlei gebieden)
- bij kinderen: wordt vaker als een ‘probleemkind’ gezien bij overprikkeling
- laat van je horen als je lekker in je vel zit
- sneller overprikkeld door deze combinatie
- kan snel uitgekeken zijn op dingen, snel verveeld
- kan sterk wisselen in emoties
- grote wilskracht (bij kinderen ook strong-willed of temperamentvol genoemd)
- grenzen opzoekend
- nieuwsgierig en ondernemend
- kan eigenwijs en ongeduldig zijn
- op zoek naar balans tussen rust&ontlading en prikkels-opzoeken
